معنا درمانی چیست؟

معنا درمانی چیست؟

در یکی از جلسات کوچینگ با خانمی مواجه شدم با این مشکل که عنوان می کرد در طول زندگی اش از احتمال اینکه با شرایطی مواجه شود که ‌نتواند کنترل کند، ترسیده بود. به طور مثال، او برای سفر به یک مکان جدید، با ترس و اضطراب بسیاری مواجه می‌شد.

با ایشان درباره معنای واقعی ترسش گفتگو کردم. از او پرسیدم که چه چیز باعث میشود از اینکه با چیزهایی مواجه شود که نمی‌تواند کنترل کند، بترسد. پس از بررسی بیشتر، متوجه شد که واقعیتاً این ترس از, از دست دادن کنترل شرایط و عدم اطمینان وی به تصمیم‌گیری هایش در زندگی او بود. برای رفع این مشکل، با او به تدریج کار کرد تا او یاد بگیرد که به اموری که نمی‌تواند کنترل کند، اعتماد کند و تلاش کند که فقط روی چیزهایی تمرکز کند که می‌تواند تحت کنترل خود داشته باشد.

با این کار، ترس وی کاهش یافت و او توانست در مواجهه با شرایط ناشی از عدم قابلیت کنترل بیشتر به خود اعتماد کند. این نشان دهنده اثربخشی معنادرمانی در بهبود شرایط افراد است. به جای تمرکز بر علائم ظاهری، این روش به افراد کمک می‌کند تا با مفاهیم و معانی زندگی خود آشنا شوند.

معنا درمانی یا “Terapeutic Meaning” به مجموعه‌ای از روش‌ها و تکنیک‌هایی گفته می‌شود که در کنار درمان‌های پزشکی و روان‌شناختی برای بهبود سلامت جسمی و روانی بیماران استفاده می‌شود. این روش‌ها معمولاً شامل مداخلات روان‌شناختی و روان‌درمانی هستند که با هدف بهبود کیفیت زندگی، افزایش امیدواری و رضایت بیمار، تغییر در باورها و ارزش‌ها، تقویت روابط اجتماعی و افزایش سطح فعالیت و عملکرد آنها انجام می‌شوند. این روش‌ها برای بیمارانی که با بیماری‌های شدید و مزمن دست و پنجه نرم می‌کنند، مثل بیماران سرطانی، بیماران دیابتی، بیماران قلبی و سایر بیماران با بیماری‌های مزمن کاربرد دارد.

معنا درمانی در حقیقت به دو جنبه اصلی تقسیم می‌شود: جنبه اول مربوط به برقراری ارتباط با بیمار و جنبه دوم مربوط به بررسی و تحلیل معنایی زندگی و بیماری او است. این روش‌ها بر مبنای دو دیدگاه اصلی، یعنی دیدگاه معنایی و دیدگاه روان‌درمانی توسعه یافته‌اند.

در دیدگاه معنایی، معتقدیم که بیماری یک فرصت برای یافتن معنای زندگی و برقراری ارتباط با دیگران است. در این دیدگاه، مهمترین هدف این است که بیمار به دنبال معنای زندگی و کشف ارزش‌های جدید باشد و در نتیجه، احساس رضایت، شادی و امیدواری بهتری پیدا کند. این رویکرد به‌طور معمول شامل مصاحبه و گفتگو با بیمار، ارائه فعالیت‌های خلاقانه و هنری، استفاده از روش‌های تصویرسازی و گفتگوی معنایی است.

از سوی دیگر، در دیدگاه روان‌درمانی، تلاش برای درمان بیماری بر اساس بررسی و تحلیل مسائل روانی و رفتاری بیمار انجام می‌شود. در این روش، معتقدیم که بیماری یک انعکاس از مشکلات و ابهامات ذهنی و رفتاری است که باید به‌طور مستقیم و موثر درمان شوند. این رویکرد شامل مصاحبه و گفتگو با بیمار، استفاده از روش‌های تحلیلی و روان‌شناختی و ارائه روش‌های درمانی مبتنی بر رفتار است.

با توجه به اینکه هر بیماری و شرایطی دارای معنای خاص خود هستند، استفاده از معنا درمانی به شیوه شخصی وجود دارد و ممکن است برای هر بیمار و شرایط مختلف، روش‌های مختلف معنا درمانی کارآمدتر باشد. برای مثال، درمانی که بر اساس دیدگاه معنایی باشد برای بیماری‌هایی که باعث افزایش اضطراب و استرس می‌شوند، ممکن است بهتر عمل کند، در حالی که درمانی که بر اساس دیدگاه روان‌درمانی باشد، برای بیماری‌هایی که باعث افسردگی می‌شوند، موثرتر باشد.

همچنین، ممکن است بیمار برای دستیابی به معنای زندگی خود و ارزش‌های جدید، نیاز به تغییراتی در زندگی خود داشته باشد. این تغییرات ممکن است به شکل تحول شغلی، تغییر رفتارهای غیرسالم، ترک عادت‌های بد، ارتقای سطح علمی و آموزشی و یا حتی تغییرات در روابط خود با دیگران صورت گیرد.

در نهایت، اهمیت معنا درمانی در این است که به بیماران کمک می‌کند که به‌طور فعالانه در فرآیند درمان شرکت کنند و از خود به عنوان فردی مستقل و دارای ارزش و معنا، توجه بیشتری به خود داشته باشند. این روش باعث می‌شود که بیماران به ارتباطات اجتماعی و خانوادگی خود توجه بیشتری داشته باشند و با توجه به معنای زندگی‌شان، در جهت بهبود و بهبودی خود پیش بروند.

چرا معنا درمانی؟

استفاده از معنادرمانی دارای چندین دلیل است که شامل موارد زیر می‌شود:

1. بهبود کیفیت زندگی: معنادرمانی می‌تواند به افراد کمک کند تا بهبودی کیفیت زندگی خود را تجربه کنند. با بهبود شناخت درونی و برقراری ارتباطات بهتر با خود، دیگران و جهان، افراد می‌توانند از زندگی بهتری لذت ببرند.
2. کاهش علائم اختلالات روانی: استفاده از معنادرمانی می‌تواند به کاهش علائم اختلالات روانی مانند افسردگی، اضطراب، و نگرانی کمک کند. با کمک معنادرمانی، افراد می‌توانند باورهای منفی خود را شناسایی کرده و آن‌ها را با باورهای جایگزین سازگارتر و مثبت‌تر جایگزین کنند.
3. پیشگیری از بروز مشکلات بیشتر: استفاده از معنادرمانی می‌تواند به پیشگیری از بروز مشکلات بیشتر کمک کند. با تقویت مهارت‌های روان‌شناختی و روابط افراد با خود، دیگران و جهان، افراد می‌توانند با مسائل و چالش‌های زندگی بهتر کنار بیایند.
4. توانمندسازی افراد: استفاده از معنادرمانی می‌تواند به توانمندسازی افراد و تقویت قابلیت‌های شناختی، عاطفی و رفتاری آن‌ها کمک کند. با ارتقای شناخت درونی، افراد می‌توانند بهترین تصمیمات را برای خودشان بگیرند و به دستیابی به اهداف شخصی و حرفه‌ای‌شان کمک کنند.